خواص اکالخواص اکالیپتوس برای سلامتی و نحوه مصرف آنیپتوس برای سلامتی و نحوه مصرف آن
اکالیپتوس درختی همیشه سبز بومی استرالیا است که به دلیل خواص دارویی فوق العاده و رایحه خوش برگ های آن به شهرت رسیده و امروزه در بسیاری از نقاط دنیا رشد می کند.
برگ های اکالیپتوس در طب سنتی جایگاه خاصی دارند که اگرچه مصرف خوراکی آن ها به شکل خام رایج نیست اما به صورت گسترده برای تهیه چای و روغن اکالیپتوس استفاده می شوند. از جمله خواص این برگ ها می توان به کاهش علائم سرماخوردگی و سرفه، رفع استرس، درمان خشکی پوست، تسکین درد و سلامت دندان ها اشاره کرد.
برای آشنایی با خواص بی نظیر برگ و دمنوش اکالیپتوس در ادامه مطلب با کوکا همراه باشید.
خواص و فواید برگ اکالیپتوس
1. سرشار از آنتی اکسیدان
برگ های اکالیپتوس منبع عالی آنتی اکسیدان ها به خصوص فلاونوئیدها هستند که از بدن در برابر استرس اکسیداتیو و آسیب ناشی از رادیکال های آزاد محافظت می کنند.
فلاونوئیدهای اصلی موجود در اکالیپتوس شامل کاتچین ها، ایزورامنتین، لوتئولین، کائمفرول، فلورتین و کوئرستین می باشد. رژیم های غذایی غنی از این ترکیبات خطر ابتلا به برخی سرطان ها، بیماری های قلبی و زوال عقل را کاهش می دهند.
چای اکالیپتوس نیز منبع خوب این آنتی اکسیدان ها می باشد و مصرف آن به طور کلی برای بزرگسالان بی خطر است، با این حال کودکان در معرض خطر مسمومیت ناشی از اکالیپتوس قرار دارند و قبل از نوشیدن این دمنوش باید با پزشک مشورت شود.
2. کاهش علائم سرماخوردگی
اکالیپتوس به طور گسترده و به عنوان یک درمان طبیعی برای سرماخوردگی استفاده شده و از مواد اصلی مورد استفاده در محصولات سرماخوردگی و سرفه محسوب می شود.
اکالیپتوس یک ماده ضد التهاب طبیعی است و به نظر می رسد به کاهش مخاط و باز شدن نایژه ها و برونشیول های ریه ها کمک می کند که عامل آن اکالیپتول یا سینوئل موجود در این برگ ها می باشد که در روغن اکالیپتوس نیز یافت می شود.
اکالیپتول با کاهش التهاب و تجمع مخاط، علائم سرماخوردگی مانند سرفه، گرفتگی بینی و سر درد را تسکین می دهد و در کاهش علائم آسم مفید است.
برای تسکین سرماخوردگی می توانید رایحه روغن اکالیپتوس را استنشاق کنید، این روغن در بسیاری از مواد ضد احتقان استفاده می شود اگرچه هرگز نباید به صورت خوراکی مصرف شود.
قبل از استفاده از ماده اکالیپتول یا تغییر داروهای خود حتما با پزشک مشورت کنید.
3. درمان خشکی پوست
اکالیپتوس با افزایش محتوای سرامید پوست به درمان خشکی پوست کمک کند. سرامید نوعی اسید چرب در پوست و مسئول حفظ سد محافظتی و رطوبت آن است و به نظر می رسد سطح آن در بدن کسانی که از خشکی پوست، شوره یا اختلالات پوستی مانند درماتیت یا پسوریازیس رنج می برند کمتر می باشد.
گفته شده استفاده موضعی از عصاره برگ اکالیپتوس به دلیل دارا بودن ترکیب ماکروکارپال A باعث افزایش تولید سرامید پوست، حفظ رطوبت و محافظت بهتر از سد پوستی می شود و به کاهش قرمز، خارش و خشکی کمک می کند.
به همین دلیل عصاره برگ اکالیپتوس در بسیاری از محصولات مراقبت از پوست و مو استفاده شده است.
4. تسکین درد
اکالیپتوس حاوی ترکیبات ضد التهابی فراوان از جمله سینئول و لیمونن است که می توانند به عنوان تسکین دهنده درد عمل کنند. گفته شده استنشاق روغن ضروری اکالیپتوس برای کاهش درد مفید است.
5. آرامش بخش و ضد استرس
مردم بر این باور هستند که اکالیپتوس می تواند علائم استرس را کاهش دهد. همچنین دیده شده استنشاق روغن اکالیپتوس کاهش قابل توجهی در اضطراب قبل از جراحی ایجاد می کند.
اکالیپتول موجود در برگ های اکالیپتوس دارای خواص ضد اضطراب و استرس بوده و با کاهش فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک (سیستم واکنش به استرس) و افزایش فعالیت سیستم عصبی پاراسمپاتیک موجب آرامش می شود.
6. سلامت دهان و دندان
اکالیپتول موجود در برگ های اکالیپتوس برای سلامت دندان مفید است. همچنین گفته شده برگ های اکالیپتوس حاوی مقادیر زیادی اتانول و ماکروکارپال C (نوعی پلی فنول) می باشند که با کاهش باکتری های عامل حفره و بیماری های لثه به سلامت دهان و دندان کمک می کنند.
به نظر می رسد عصاره برگ اکالیپتوس در کاهش تجمع پلاک دندان، خونریزی لثه و التهاب لثه مفید می باشد و به همین دلیل به وفور در تهیه دهانشویه ها از آن استفاده می شود.
7. دفع کننده حشرات
روغن اکالیپتوس یک عامل دفع طبیعی حشرات و حتی شپش است که علت اصلی آن اکالیپتول موجود در برگ های این گیاه می باشد.
گفته شده استفاده موضعی از این روغن می تواند تا 8 ساعت پشه ها و حشرات را دور کند و هر چه مقدار اکالیپتول آن بیشتر باشد این مدت طولانی تر و تاثیر آن بیشتر است.
به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها برای این منظور باید از روغن اکالیپتوس لیمو استفاده کنید.
نحوه استفاده از برگ اکالیپتوس
برای استفاده از خواص برگ اکالیپتوس می توانید از آن به شیوه های مختلف از جمله دمنوش یا روغن بهره ببرید.
روغن اکالیپتوس در آروماتراپی کاربرد زیادی دارد و می توان از رایحه آن برای آرامش و درمان سرماخوردگی استفاده کرد. این روغن به صورت موضعی و رقیق شده برای رفع احتقان نیز استفاده می شود.
در صورت تمایل می توانید برگ های خام و کامل اکالیپتوس را داخل آب حمام بریزید.
چای اکالیپتوس چیست؟
برگ های اکالیپتوس معمولا به صورت تازه، خام و کامل مصرف نمی شوند، یکی از روش های رایج استفاده از این برگ ها تهیه دمنوش اکالیپتوس می باشد که فواید زیادی برای سلامتی دارد.
درخت اکالیپتوس انواع مختلف دارد اما گونه ای که معمولا برای تهیه چای و روغن از آن استفاده می شود درخت صمغ آبی یا درخت تب استرالیا می باشد که برگ های بلند چرمی به رنگ خاکستری مایل به سبز دارد.
چای اکالیپتوس به رنگ سبز کم رنگ است و رایحه قوی چوبی یا کاجی مانند دارد. دقت داشته باشید برای تهیه این دمنوش از برگ های خرد شده درخت استفاده می شود نه روغنی که از این برگ ها استخراج می شود.
خواص و فواید چای اکالیپتوس
دمنوش اکالیپتوس خواص زیادی برای سلامتی دارد اما همان طور که می دانید غلظت ترکیبات موجود در روغن بسیار بیشتر از دمنوش می باشد، بنابراین نمی توان گفت این نوشیدنی خواص کاملا مشابه روغن اکالیپتوس دارد.
چای اکالیپتوس به دلیل ترکیباتی همچون فلاونوئیدها و تانن ها دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی می باشد و از آن به صورت خوراکی یا استنشاقی برای تسکین علائم سرماخوردگی و آنفلوآنزا استفاده می شود.
بخار چای اکالیپتوس به باز شدن مجاری تنفسی و رفع گرفتگی بینی کمک می کند، با این حال خواص این دمنوش تنها به این موارد خلاصه نمی شود.
در طب سنتی از دمنوش اکالیپتوس در موارد زیر نیز استفاده می شود:
- درمان آسم
- درمان برونشیت
- درمان دیابت
- کاهش پلاک و بوی بد دهان
- از بین بردن شپش سر
- جلوگیری از گزش حشرات
- تسکین سر درد
- درمان مشکلات کبد و کیسه صفرا
طرز تهیه چای اکالیپتوس
برای درست کردن چای اکالیپتوس می توانید از کیسه های چای آماده یا برگ اکالیپتوس استفاده کنید. برای این منظور به روش زیر عمل کنید:
1 قاشق چای خوری برگ اکالیپتوس خرد شده داخل لیوان بریزید.
آب را تا دمای 90 تا 95 درجه سانتی گراد گرم کنید، اگر دماسنج ندارید آب را به جوش آورده و بگذارید یک دقیقه بماند تا دمای آن اندکی کاهش یابد.
به اندازه 170 میلی لیتر آب روی برگ ها بریزید و بگذارید به مدت دلخواه تا حداکثر 10 دقیقه دم بکشد. در این حین می توانید از بخار آن استنشاق کنید.
قبل از مصرف چای، آن را صاف کرده و در صورت تمایل مقداری عسل به آن اضافه کنید. عسل برای تسکین گلو درد مفید است. برای افزایش خواص تسکین دهنده این دمنوش می توانید مقداری نعناع فلفلی یا بابونه نیز به آن اضافه کنید.
آیا چای اکالیپتوس حاوی کافئین است؟
چای اکالیپتوس یک دمنوش به دست آمده از برگ های اکالیپتوس است و در آن از برگ های چای استفاده نمی شود بنابراین فاقد هر گونه کافئین می باشد. با این حال برخی منابع استنشاق بخار این دمنوش را نیرو بخش توصیف کرده اند.
مضرات اکالیپتوس
اگرچه برگ های اکالیپتوس به طور کلی بی خطر شناخته شده اند اما مصرف خوراکی روغن اکالیپتوس سمی است و می تواند خطرات زیادی به دنبال داشته باشد.
کودکان بیشتر از بزرگسالان در معرض خطر سمیت ناشی از روغن اکالیپتوس قرار دارند که از جمله علائم آن می توان به تشنج، مشکلات تنفسی، کاهش سطح هوشیاری و حتی مرگ اشاره کرد.
هنوز مشخص نیست روغن اکالیپتوس برای زنان باردار و مادران شیرده مضر است یا نه، بنابراین استفاده از این روغن برای این گروه از افراد توصیه نمی شود.
برخی افراد در اثر تماس با روغن اکالیپتوس دچار مشکلات پوستی همچون درماتیت تماسی می شوند. برای کاهش تحریکات پوستی توصیه می شود حتما قبل از استفاده، آن را با یکی از روغن های حامل مانند روغن نارگیل یا روغن جوجوبا رقیق کنید و تست حساسیت انجام دهید.
روغن اکالیپتوس ممکن است با برخی داروها مانند داروهای دیابت، کلسترول بالا، ریفلاکس اسید و اختلالات روانی تداخل داشته باشد، قبل از استفاده حتما با پزشک خود مشورت کنید.