کرونا چیست

کرونا نام یک گروه یا خانواده از ویروس‌ها است که عامل ایجاد انواع مختلفی از بیماری‌ها در پستانداران و پرندگان هستند. در انسان و پرندگان این ویروس‌ها عموما باعث عفونت در دستگاه تنفسی می‌شوند. بیماری کووید-۱۹ توسط یکی از ویروس‌های خانواده کرونا به نام SARS-CoV-۲ ایجاد شده است. انواع دیگر ویروس‌های خانوداه کرونا عامل ایجاد بیماری سارس، مرس و سرماخوردگی هستند. ویروس‌های خانوداده کرونا از نظر میزان خطر طیف گسترده‌ایی دارند. برخی مانند مرس منجربه فوت بیش از ۳۰% از افراد مبتلا شده و برخی مانند سرماخوردگی تقریبا خطر فوتی به همراه ندارد. تقریبا تمام ویروس‌های خانواده کرونا علائم مشابه سرماخوردگی مانند سرفه، تب، عفونت مجاری تنفسی، درد و تورم گلو، از بین رفتن حس بویایی و چشایی، اسهال، تهوع، سردرد و آبریزش و گرفتگی بینی و خستگی به همراه دارند اما با شدت‌های متفاوت.

تا قبل از تهیه و توزیع واکسن، تقریبا تمام درمان‌های مورد استفاده در مورد بیماری کرونا با هدف کنترل و کاهش علائم آن تجویز می‌شده‌اند و نه از بین بردن ویروس. مثلا داروهایی برای کنترل تب، درد و یا در موارد حاد استفاده از دستگاه‌های مکانیکی برای تقویت تنفس و اکسیژن‌رسانی یا داروهای حاوی استروئید مانند دگزامتازون یا آنتی‌بیوتیک با هدف کنترل عفونت‌های باکتریایی ثانویه. اما پس از تهیه و تزریق واکسن می‌توان امیدوار بود که بصورت ریشه‌ایی خود ویروس که عامل ایجاد بیماری است در بدن بیمار از بین برود.

درمان کرونا ویروس با طب سنتی

از زمان شیوع بیماری کووید-۱۹ در سال ۲۰۱۹ ادعاهای متعددی مبنی بر استفاده و اثرگذاری انواع داروهای سنتی یا گیاهان دارویی توسط برخی از متخصصین طب سنتی در سراسر دنیا مطرح شده است. این ادعاها بیشتر با تکیه بر درمان‌های رایج در طب سنتی ایرانی، هندی و چینی مطرح شده بود که البته طی سال اخیر یعنی سال ۲۰۲۱ عمده مقالات مرتبط به کاربرد طب سنتی در درمان کرونا متعلق به طب سنتی چینی و تا حدودی هندی است (با تکیه بر موتور جستجو google scholar در سال ۲۰۲۱ تقریبا هیچ مقاله‌ایی از طب سنتی ایرانی در مجلات بین‌المللی در مورد درمان کروناویروس چاپ نشده است).

در یک مطالعه مروری که توسط متخصصین هندی در ژانویه ۲۰۲۱ در مجله Israel Journal of Plant Sciences چاپ شده است، به دسته‌ایی از گیاهان دارویی با خواص ضدویروسی، تعدیل‌کننده سیستم ایمنی و داروهای سنتی که پتانسیل بالقوه‌ایی در کاهش بار بیماری و عفونت دارند اشاره شده است. یکی از این گیاهان تعدیل‌کننده سیستم ایمنی که به آن اشاره شده است ریشه بوزیدان یا گیلاس زمستانی (Withania somnifera) است که به نام جنسینگ هندی نیز معروف است. همچنین به سایر ترکیباتی که در انواع گیاهان دارویی یافت می‌شود مانند glycyrrhizin، kaempferol، ginsenoside و lycorine نیز به عنوان ترکیباتی با پتانسیل درمانی در کنترل عفونت کرونا اشاره شده است. در نهایت در این مطالعه علیرغم تاکید بر لزوم بررسی‌های علمی در مورد تاثیر این ترکیبات گیاهی، اشاره شده است که استفاده از این گیاهان دارویی حداقل می‌تواند در پیشگیری از ابتلا به بیماری کرونا مفید باشد.

در مقاله دیگری که توسط متخصصین چینی در ماه می ۲۰۲۱ در مجلهBiomedicine & Pharmacotherapy چاپ شده است نیز پژوهش‌های انجام شده با استفاده از طب سنتی در درمان عفونت کرونا مورد مرور و بررسی قرار گرفت. در این مقاله در کنار درمان‌های کلینیکی مدرن برای کووید-۱۹، به تعدادی از گیاهان دارویی مورد استفاده در طب سنتی نیز به عنوان درمان‌های موثر اشاره شده است. این گیاهان دارویی عمدتا به علت خاصیت ضدویروسی، ضدالتهابی و تعدیل کننده سیستم ایمنی مورد توجه هستند. بر اساس این مقاله از جمله این گیاهان دارویی که عمدتا به صورت ترکیبی و در قالب یک فرمولاسیون خاص برای کنترل کرونا مورد استفاده قرار گرفته‌اند عبارتند از: شیرین بیان (Glycyrrhiza glabra L)، بشقابی (Scutellaria baicalensis Georgi)، پرونوس یا گیلاس وحشی (Prunus armeniaca L)، یاس زرد (Forsythia suspensa)، افدرا (Ephedra sinica Stapf)، گل بادکنک یا زنگوله چینی (Platycodon grandiflorus)، قارچ کوکوس پوریا (Poria cocos) و غیره.

همچنین یک مطالعه مروری فراتحلیل در ماه فوریه سال ۲۰۲۱ توسط متخصصین چینی منتشر شده است (که البته هنوز تحت بررسی و داوری علمی بوده و در مجله مشخصی چاپ نشده است). در این بررسی طی آنالیز ۲۰ مطالعه کارآزمایی کنترل شده تصادفی، با جامعه‌ایی در حدود ۱۹۴۹ بیمار، مشاهده شده است که استفاده از درمان‌های طب سنتی در کنار درمان‌های کلینیکی رایج می‌تواند اثری تقویتی در کنترل بیماری و کاهش علائم آن داشته باشد.