اصطلاحات طب سنتی
دم
یا همان خون مایعی سرخ رنگ، گرم و مرطوب است که وظیفه آن تغذیه اندامها است. خون طبیعی سرخ رنگ، شیرین، دارای طبعی گرم و عاری از بوی بد است. خونی که از جگر خارج شده و به قلب میرود حاوی سودا، صفرا و بلغم است. به همین دلیل غلظت زیادی دارد. اما در مسیر خود مقداری از اخلاط و آب اضافی را از دست داده و سرختر، روانتر و روشنتر میشود.
سوداسیاه رنگ است. در جگر تولید میشود و جایگاه اصلی آن طحال است. طبعش مانند خاک سرد و خشک و طعمش گس متمایل به تلخ است. قسمتی از آن پس از تراوش از جگر، همراه خون به تغذیه استخوانها کمک میکند. قسمت دیگر به طحال میرود و موجب تقویت دهانه معده میشود.
صفرا
مایعی زرد رنگ و تلخ است که طبع گرم و خشک دارد. محل تولید آن جگر و جایگاهش در کیسه صفراست. صفرای طبیعی یا همان کف خون، سرخ رنگ است. صفرا به خون لطافت داده و موجب عبور آن از مجاری باریک و مویرگها میشود. صفرا به ششها در دم و بازدم و به رودهها در عمل دفع کمک میکند.
بلغم
در معده تولید شده و همراه با خون در تمام بدن در جریان است. طبع آن سرد و تر و طعم آن شیرین است. بلغم در روند طبیعی خود به خون تبدیل میشود.
مزاج گرم
این افراد علیرغم خوشرو بودن، زود عصبی میشوند و همیشه احساس گرما میکنند. تعداد این افراد از کسانی که مزاج سرد دارند، کمتر است. خوردن غذاهای سرد به این افراد توصیه میشود.
مزاج سرد
اغلب افراد سفیدپوست که سرما تا مدت زیادی در بدن آنها باقی میماند، مزاج سرد دارند. میل زیادی به خواب داشته و عموماً سست هستند. افراد خونسردی بوده و معمولاً عصبی نمیشوند. اسیدیته خون آنها بالاست. خوردن غذاهای گرم به این افراد توصیه میشود.